Emowoyid (Hémorroïde)

Li konn banm Yon doulè ki rèd anpil, pa gen mo poum dekri l. Li konn fè m trennen dèyè m atè tankou ti bebe. M konn paka chita, menm  kilòt m konn  paka mete sou mwen.

Deklarasyon Myrtha (non prete)

Kisa emowoyid la ye?                                                                                         

Jeneralman nan tout kò moun gen yon ansanm veso kila pou pote san nan ògán yo ke yo rele atè (artères) e yon lòt group ki la pou pran san nan ògán yo pote nan kè a ke yo rele venn (veines),  selon pozisyon yo chak nan kò a yo ba yo pote yon non. 

Pou dèyè moun sa nou rele nan lang fransè a "anus" li pa diferan. Genyon ekip venn ki la pou pran san nan dèyè a pote tounen nan kè a ke yo rele venn emowoyid (veines hémorroïdaires) pa mwayen yon rezo lòt venn. An tan nòmal, lè yon moun ap twalèt venn emowoyid yo fè yon tigonfle tou piti epi apre  yo degonfle. Nan ka maladi emowoyid la venn emowoyid yo rete tou gonfle e yo vin anfle tou menm lè moun lan pap twalèt.

Konbyen tip emowoyid ki genyen?

Selon kote venn gonfle ak anfle sa yo chita nan dèyè a (anus) pral pèmèt nou di gen emowoyid entèn ak emowoyid ekstèn                                                                                                                   

Imaj 1: Diferans ant emowoyid entèn ak emowoyid estèn (source: Vidal)

Emowoyid entèn  lan se yon ti mas, tankou yon ti mas chè ki anndan dèyè moun lan e ki ka vin pi gro de tanzantan. Si anyen pa fèt li ka evoleye an 4 degre:                                                           

• Degre 1: ti mas chè a rete anndan dèyè moun lan                                                         
• Degre 2: li soti sèlman lè moun lan ap fòse pou twalèt après li rantre pou kòl                 
• Degre 3: li soti men se moun lan ki pou rantrel                                                                  
• Degre 4: li soti e li rete deyò nèt                                                                                                                                   

Emowoyid ekstèn yo egzateman deyò deye a e yo kapab koze anflamasyon nan zòn lan. Yo sansib anpil e li fasil pou anndan venn  gonfle sa yo pou san vin rete e kaye nan yo ( thrombose hémorroïdaire)                                                                                                                                                                                                   

Myrtha, yon jenn  fi 22 lane esplike:

mwen te gen anviron 15 zan lè m te santi dèyè m te sansib epil tap grate m. Kèk jou pita yon ti chè parèt Nan dèyè m, li te konn ban m doulè tou. Nan espas 1 nan li vin  pi gro epi rete deyò nèt. 

Kilès ki pi fasil genyen l?

Anpil etid montre emowoyid la se yon maladi familyal, men li pa jenetik koz yo pako rive dekouvri jèn ki ta lakoz li a (al li : kisa yon maladi jenetik ye) . Sa vle di yon moun ki gen manb nan fanmil ki fè maladi a kapab fèl tou.                                       

 Anpil moun nan fanmim fè maladi a, tankou manman m, tonton m kouzen  mwen elatriye...                        

Se Yon maladi ki touche fanm  ansent e fanm ki akouche pa vwa bas. Moun ki ap plede konstipe oubyen ki toujou gen dyare. Moun ki obèz, moun ki chita anpil (sédentarité). Moun kap leve pwa lou. Moun ki fè sèks nan dèyè.                                                                                            

Kijan maladi emowoyid la manifeste?

Li konn banm Yon doulè ki rèd anpil, pa gen mo poum dekri l. Li konn fè m trennen dèyè m atè tankou ti bebe. M konn paka chita, menm  kilòt m konn  paka mete sou mwen.     

Anpil fwa li bay demanjezon, sansasyon dèyè a ap boule, sansasyon moun lan pa fin twalèt nèt epi  menm santi enkonfòtab pou chita. Li konn senyen epi bay doulè lè moun lan ap twalèt. Dekrasay mikis Nan dèyè a. Mas chè a konn soti nan dèyè a tou, sitou nan emowoyid entèn 2,3,4èm degre a.                                                                                           

 Pwoblèm  li konn ban mwen  yo plis vini lèm manje bagay ki fè m sere.

Poukisa emowoyid se yon maladi moun renmen kache?

 Mwen santim jennen lè pou m ta esplike yon moun sa, m konn santim wont. Si pou m ta esplike yon moun sa fò m ta alèz avè l anpil, dayè menm lè m al kay doktè m konn  santi m jennen pou m esplike sa m genyen. Li se yon maladi ki mete moun mal alèz.   

Anpil moun menm jan ak Myrtha konn trouve yo mal alèz pou esplike maladi a koz pozisyon li nan kò a epi ansanm siy ak sentom maladi a.  Sepandan emowoyid se yon maladi menm Jan ak tout maladi eki merite asistans medikal menm jan ak nenpòt lòt maladi.

Eske emowoyid kapab trete?

Mwen al lopital pousa, yo konn ede m ak li sa fè Yon bon tan li pa nwi m. Mwen toujou siveye  sa map manje tou.

Tretman emowoyid depann de ki tip emowoyid (entèn ou ekstèn) epi ki degre tou ( emowoyid entèn)   

Gen medikaman ki la pou diminye presyon ki fèt sou dèyè a lè moun nan ap twalèt e fasilite moun lan twalèt pi fasil, san fòse. Anpil manje ki gen fib (fibres) konn itil tou paske yo fasilite moun twalèt san fòse.  Evite manje manje ki ka koze konstipasyon se yon faktè enpòtan Nan tretman emowoyid la tou.                                                                                                                                     

Tout fwa devan tout konplikasyon tankou dèyè senyen, doulè moun paka sipòte epi emowoyid ki gen san kaye ladanl ( hémorroïde thrombosée) yon entèvansyon chirijikal, yon operasyon konn enpotan.        
 

Kèk konsèy kap ede w ak maladi emowoyid la

• Devan tout kriz emowoyid, toujou evite siye dèyè a fò epi  itilize  papye ki fèt pousa   
• Pa fè gwo efò ak kò a epi pa leve pwa lou                                                                   
•  Evite kenbe twalèt twop, ni pa chita sou twalèt pou anpil tan epi avan ak aprè chak twalèt kèk ti egzèsis fizik konn itil tankou: fè ti mache, monte eskalye elatriye       
• Evite konsome alkòl, gazez, manje ki gen anpil epis ak piman                                     
• Konsome manje ki rich ak fib tankou legim, fwi epi bwe anpil dlo

 Rood-jerry J. LAGUERRE